Ο σπλήνας είναι το μεγαλύτερο λεμφοειδές όργανο του οργανισμού. Βρίσκεται στην αριστερή πλευρά της κοιλίας, μεταξύ 9ης και 12ης πλευράς. Φυσιολογικά λειτουργεί ως ηθμός (φίλτρο) που καθαρίζει το αίμα από τα έμμορφα συστατικά του, αποθήκη λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων, ενώ έχει ρόλο στην άμυνα του οργανισμού, το μεταβολισμό του σιδήρου, την αιμοποίηση στην εμβρυική ζωή. Αποτελεί όμως ευαίσθητο σε κακώσεις ενδοκοιλιακό όργανο, τόσο στο τραύμα, όσο και κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων.
Η λαπαροσκοπική σπληνεκτομή αποτελεί την επέμβαση εκλογής σε μια πλειάδα αιματολογικών και άλλων νοσημάτων, όπως η ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα, η θρομβωτική θρομβοπενική πορφύρα, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η μεσογειακή αναιμία (θαλασσαιμία), η μυελοειδής μεταπλασία, η κληρονομική σφαιροκυττάρωση, η αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία, τα νεοπλάσματα του σπληνός, το τραύμα, τα λεμφώματα (Hodgkin και non-Hodgkin), η λευχαιμία τριχωτών κυττάρων, το μελάνωμα, το μεταστατικό καρκίνωμα, η σαρκοείδωση, η νόσος Gaucher, τo σύνδρομο Felty, το ανεύρυσμα σπληνικής αρτηρίας, τα έμφρακτα, κύστεις ή αποστήματα του σπληνός, ο δευτεροπαθής υπερσπληνισμός, η έλλειψη πυροσταφυλικής κινάσης. Η ένδειξη και η απόφαση της χειρουργικής επέμβασης γίνεται από τη θεραπευτική ομάδα, όπου καθοριστικό ρόλο έχει συνήθως ο αιματολόγος. Η παραδοσιακή μέθοδος της ανοικτής σπληνεκτομής για αιματολογικά νοσήματα τείνει να εγκαταληφθεί.
Οι κλασικές αντενδείξεις για λαπαροσκοπική προσπέλαση όπως οι συμφύσεις ή το τεράστιο μέγεθος του σπληνός φαίνεται ότι πλέον ξεπερνιούνται και οι επεμβάσεις ολοκληρώνονται πλέον λαπαροσκοπικά.
Το τραύμα δεν αποτελεί πλέον αντένδειξη, σε αιμοδυναμικά σταθερούς κυρίως ασθενείς. Η διαγνωστική λαπαροσκόπηση έχει θέση στην αντιμετώπιση του πολυτραυματία, και εφόσον το επιτρέπει η γενική κατάσταση του ασθενούς, μπορεί να γίνει η οποιαδήποτε παρέμβαση και να ολοκληρωθεί η επέμβαση λαπαροσκοπικά. Απαιτείται όμως εξοικείωση από το χειρουργό τόσο στη χειρουργική του τραύματος, όσο και στη λαπαροσκοπική χειρουργική, καθώς αποτελεί πεδίο με χαμηλή ορατότητα σε περίπτωση αιμορραγίας, και απαιτείται μια σειρά δεξιοτήτων (σπληνορραφή κ.α.) οι οποίες έχουν σημαντική καμπύλη εκμάθησης.
Η τεχνική της λαπαροσκοπικής σπληνεκτομής περιλαμβάνει την εμφύσηση αέρα εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας μέσω μικρών οπών, την κινητοποίηση του σπληνός από τους συνδέσμους του, την απολίνωση της σπληνικής αρτηρίας και φλέβας, και την απομάκρυνση του παρασκευάσματος σε ειδικό σάκο. Ο χρόνος της επέμβασης είναι συνήθως μεγαλύτερος από την ανοικτή σπληνεκτομή, η λαπαροσκοπική προσπέλαση όμως προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως μικρότερη απώλεια αίματος, καλύτερη αναγνώριση των ανατομικών στοιχείων και της ουράς του παγκρέατος, ταχύτερη έξοδο του ασθενούς από το νοσοκομείο και επάνοδο στην καθημερινή του δραστηριότητα, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και μετεγχειρητικές επιπλοκές. Ο προληπτικός εμβολιασμός για την ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού συνιστάται όπως ακριβώς και στην ανοικτή σπληνεκτομή.
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις ασθενών είναι δυνατή και η λαπαροσκοπική μερική σπληνεκτομή (laparoscopic partial splenectomy), ενώ πρόκληση για το χειρουργό είναι η λαπαροσκοπική σπληνεκτομή μιας τομής.
Λαπαροσκοπική εικόνα σπληνός